Definicja i warunki wstępne zdolności matematycznych

DSM V

W DSM-V ( z ang. “Podręcznik statystk diagnostycznych o zaburzeniach psychicznych”). Dyskalkulia jest wliczona w zaburzenia rozwoju neurologicznego. W szczególności, zalicza się to do specyficznych zaburzeń nauki, definiowanych jako “zaburzenia rozwoju neurologicznego pochodzenia biologicznego, objawiające się trudnościami w uczeniu się i problemami zdobywaniu umiejętności akademickich znacznie poniżej poziomu wieku i objawiających się we wczesnych latach szkolnych, trwających co najmniej 6 miesięcy; nie jest związane z niepełnoprawnością intelektualną, zaburzeniami rozwojowymi, zaburzeniami neurologicznymi lub motorycznymi.”

Postępująca Dyskalkulia (ang. DD) jest specyficznym zaburzeniem uczenia, które charakteryzuje się zaburzeniem w nauce podstawowych faktów arytmetycznych, przetwarzanie wielkości liczbowych, wykonywanie dokładnych i płynnych obliczeń. Trudności te są zazwyczaj niższe niż przewidywany wiek dziecka, nie są spowodowane złym działaniem edukacyjnym lub codziennym, ani upośledzeniem umysłowym.

Ponieważ definicje i diagnoza dyskalkulii występują w dzieciństwie i są czasami sprzeczne, trudno jest zasugerować częstość występowania, ale badania wykazują, że wynosi ok. 5%. Jednak “matematyczne trudności z nauką” nie oddziaływują tylko na dzieciństwo, ponieważ są bardzo rozpowszechnione i mogą powodować problemy w całym życiu – mają wpływ na edukację oraz kształcenie wyższe.

Częstość występowania dyskalkulii w Wielkiej Brytanii wynosi 25%. Dyskalkulia rozwojowa często występuje w związku z innymi zaburzeniami rozwojowymi takimi jak dysleksją lub ADHD/ADD. Częste występowanie zaburzeń wydaje się raczej regułą niż wyjątkiem. Współwystępowanie różnorodnych zaburzeń jest konsekwencją czynników ryzyka, które dzielą się na zaburzenia pamięci np. roboczej. Nie należy jednak przyjmować, że wszyscy dyslektycy mają problem z matematyką (choć ich odsetek może być bardzo wysoki), lub że wszystkie osoby cierpiące na dyskalkulię mają problem z czytaniem i pisaniem. Ta ostatnia stopa występowania może być znacznie niższym procentem (info. Brytyjskie Stowarzyszenie Dysleksji).

Niektórzy uczniowie rozumieją logikę matematyki, ale nie są pewni jak i kiedy wykorzystać swoją wiedzę do rozwiązywania problemów. Może to spowodować niską samoocenę i niepewność. Dyskalkulia może trwać przez całe życie, ale pomimo tego dzieci mogą odnosić sukcesy w szkole, jeśli nauczyciele i rodzice biorą ich umiejętności pod uwagę.

Logiczne podstawy matematyczne:

Procesy leksykalne:

• liczenie: dzieci z dyskalkulią mają problem z zadaniami polegającymi na liczeniu i z pamiętaniem informacji zapisanych w pamięci roboczej.

• Wzrost liczby: liczenie przez 2/3/4, tj. liczenie przez dwa 2 – 4 – 6 – 8

• regresywne liczenie: odliczanie tj. 10 – 9 – 8 – 7 – 6...

• pisanie i czytanie liczb

Procesy semantyczne:

• porównywanie ilości: porównywanie ilości (tj. n1 jest mniejsze niż n2)

• subitalizacja: umiejętność szybkiego rozpoznawania liczb bez ich liczenia (z łac. subito = nagle)

• uznanie liczbowego wzrostu przez podanie ilości

Procesy syntaktyczne:

• klasyfikacja: oznacza umieszczenie obiektów w grupach (klasyfikowanie ich), w oparciu o jakąś właściwość. Umiejętność ta jest ważna np. w geometrii.

• Seriacja – porządkowanie numerów malejąco i rosnąco

Znaki ostrzegawcze i objawy:

Znaki ostrzegawcze w szkole przygotowawczej lub przedszkolu. Dziecko ma trudności w:

-nauce liczb

-rozpoznawaniu symboli liczbowych

-łączniu liczb z rzeczywistością

-zapamiętywaniu liczb

-rozpoznawaniu wzorów i sortowaniu według wielkości, kształtu lub koloru.

Znaki ostrzegawcze w szkole podstawowej lub gimnazjum. Trudności w:

-rozpoznawaniu numerów i symboli oraz ich prawidłowym wykorzystaniu

-nauce i przypominaniu podstawowych faktów matematycznych

-liczeniu za pomocą strategii np. za pomocą palców

-pisaniu wyraźnych cyfr i umieszczaniu ich we właściwej kolumnie

-rozwiązywaniu logicznych zadań matematycznych i opracowywaniu planu ich rozwiązania

-rozumieniu słów związanych z matematyką

Objawy:

Głównymi oznakami są trudności w:

-nauce liczenia

-rozpoznawaniu i zapamiętywaniu numerów

-połączeniu numeru z rzeczywistą ilością

-porządkowaniu rzeczy w sposób logiczny

-rozwiązywaniu zadań w których występuje dodawanie, odejmowanie, mnożenie i/lub dzielenie

-umiejętności rozwiązywania problemów

-wykonywaniu operacji matematycznych

-nauce i używaniu słownictwa matematycznego

-pomiarze obiektów i graniu w gry strategiczne

-zarządzeniu budżetem lub kontem

-koncepcji uczenia się

-koncepcji czasu

-rozróżnianiu kierunków (lewy/prawy)

-kalkulacji umysłowych